Sinds kort zet ik ’s ochtends pas koffie nadat ik de krant heb geopend. Wikileaks maakt het leven een beetje spannender. Het geeft flavour, aan de normaal gesproken wat saaie en voorspelbare internationale politiek. Daarnaast opent het een schat aan informatie over de internationale politiek, die normaal gesproken voor ons gesloten zou blijven.
Dit neemt niet weg dat Wikileaks, zoals de meeste dingen waarvan men (te) hoge verwachtingen heeft, ook teleurstelt. Nu al. Dit komt vooral door de combinatie van sensatiedrang met een hoger moreel gelijk. Het laatste roept de organisatie over zichzelf af, bijvoorbeeld door de vraag ‘Waarom is Wikileaks zo belangrijk?’ als volgt te beantwoorden:
“Publishing improves transparency, and this transparency creates a better society for all people. Better scrutiny leads to reduced corruption and stronger democracies in all society's institutions, including government, corporations and other organisations. A healthy, vibrant and inquisitive journalistic media plays a vital role in achieving these goals.”[1]
Let wel: ik ben het hier niet mee oneens. Mijn probleem is dat dit bij Wikileaks vooral loze woorden lijken. Hoe Amerikaanse diplomaten over ‘wereldleiders’ denken en spreken, was amusant. Het valt echter niet te verkopen dat het publiceren van deze informatie bijdraagt aan ‘minder corruptie en sterkere democratieën. Hetzelfde geldt voor de belangrijke zeekabel in Katwijk.[2] Zorgt dit voor ‘een betere samenleving voor alle mensen’?
Ook de opmerking van Julius Assange, dat Obama zou moeten aftreden als zou blijken dat hij op de hoogte was van de spionage bij de VN,[3] schoot bij mij in het verkeerde keelgat. Niet omdat ik per se vind dat hij ongelijk heeft – dit is naar mijn mening een ingewikkelde discussie, waar ik niet zomaar in een bijzin over kan oordelen – maar omdat zijn oordeel te snel en te makkelijk is.
In de internationale arena gelden andere maatstaven dan in de VS. Zou Obama volgens de eigen regels spelen, dan maakt hem dat misschien wel de morele winnaar. Leuk, maar voor de morele winst krijg men geen punten in de grotemensenwereld.
De enige manier om de ernst van deze feiten te duiden, is door ze af te wegen tegen de Chinese en Russische handelswijzen in de internationale politiek. Van die landen heeft Wikileaks helaas geen duizenden interne memo’s. (En de documenten die er zijn, denk Google en China,[4] voorspellen weinig positiefs).
Ik heb mijn oordeel over Wikileaks nog (steeds) niet gevormd, maar sensatiedrang en moreel gelijk vormen een onsmakelijke combinatie. Dit is jammer, want het leidt de discussie af van publicaties die wel een groot maatschappelijk belang hebben.
Over het laatste morgen meer!
is de vraag niet ook hoe ernstig de publicatie van wikileaks artikelen sowieso is voor de vs, het lijkt me niet dat terroristen na dit gehoord te hebben direct een zeekabel aanvallen..?
BeantwoordenVerwijderenleuke blog!
Jan Brabander